In een korte serie blogs vertelt Theo van Bemmel over een onderzoekje naar uitbraken van cholera in de stad Utrecht. Voor de leesbaarheid op dit blog heb ik de voetnoten en bronverwijzingen weggelaten. Geïnteresseerden kunnen de complete versie opvragen in een reactie onder dit blog is.
Eerder verschenen in deze serie deel 1 en deel 2.
De familie de Mari
Van oudsher woont de familie de Mari in Wijk C in Utrecht. Het vroegst bekende feit is het huwelijk op 15 oktober 1763 van Nicolaas de Morie (in de Watersteeg), met Elisabeth Rijn(d)ers (in de Craansteeg). Het huwelijk vindt plaats in de RK kerk in de Heerenstraat Nicolaas overlijdt op 15 februari 1812 ten huize van zijn zoon Pieter, in de Catharijnestraat (Wijk C no 91)
Nicolaas de Morie en Elisabeth Rijnders kregen onderstaande kinderen. (Wat opvalt is de veschillend geschreven achternaam. De meeste mensen konden toen lezen noch schrijven en de ambtenaar schreef wat hij meende te horen. Ook in het huidige plat Utrechts is het verschil tussen een o en een a vaak niet te horen. CdM)
• Agnes de Morie x Arnoldus Jansen
• Nicolaus de Morré
• Theodorus de Marè
• Geertruida de Marè x Johannes Matthijs Robbers
• Willem de Marie x1 Pieternella Verburg x2 Gertrudis Peeters
• Johannes de Mari x Stephanie Johanna Carels (>>>> onze voorouders)
• Pieter de Mari x Elisabeth de Groot
• Theodorus de Mari (>>>> trekt in 1812 in het leger van Napoleon richting Rusland De geschiedenis van deze man is eerder in een serie blogjes beschreven. )
Tijdens de epidemie van 1832 wonen de broers Willem en Pieter in Wijk C. Willem woont in de eerder genoemde “keukentjes van Korvezee” in de Achterstraat, vanuit de Waterstraat aan de linkerkant op een van de nummers C 310, en Pieter in Het Zand in huis nummer C 350. Pieter de Marie en Hendrika Ram wonen tijdens de epidemie van 1848/1849 ook in de “keukentjes van Korvezee” in het rijtje aan de rechterkant op een van de nummers C 524.
Een veel voorkomend beroep in de familie is dat van “knoopjesdraaier”. Tot 1798 zijn deze georganiseerd in de verenigde Wolspinners- en Knoopjesdraaiersgilden. Ook de familie de Mari wordt getroffen door cholera-epidemieën.
De epidemie van 1832
Het hierboven genoemde zieke meisje P.M. is Petronella Mansveld en de 60-jarige M. is Willem de Marie, over wie nog het volgende wordt gemeld:
Willem de Marie, beangstigde en ontzettede zich zoodanig bij het zien behandelen en vervoeren van Petronella Mansveld, een meisje van 5 jaren, in zijne buurt, door de cholera aangetast, dat hij, na weinige oogenblikken, door de ziekte overvallen werd, waaraan hij, binnen twee malen 24 uur, overleed.
Inderdaad vinden we het overlijden van Willem de Marie terug in het speciale register van choleralijders:
27-08 W. de Marie: voorlopig behandeld door dr van Schermbeek; overl 29-08 4,5 uur.
Twee zoons van Nicolaas de Mari en Elisabeth Rijnders worden in 1832 getroffen. Op 27 augustus de reeds eerder genoemde Willem de Marie, die 2 dagen later thuis op 60-jarige leeftijd overlijdt, en zijn broer Pieter de Marie, die op 11 september ziek wordt en opgenomen wordt in het hospitaal en daar dezelfde dag 55 jaar oud overlijdt.
De epidemie van 1848/49
De epidemie van 1848/1849 verloopt dramatisch voor het gezin van Pieter de Mari en Hendrika Ram. Pieter is een zoon van Pieter de Mari en Elisabeth de Groot.
Hun 12-jarige zoon Pieter wordt op 9 november 1848 ziek, maar is 5 dagen later weer hersteld. Maar op 23 juli 1849 wordt hij weer ziek en overlijdt op 30 juli in het hospitaal.
Zoon Kobus (4,5 jaar) was op 17 juli 1849 ziek geworden en 3 dagen later thuis overleden.
Zoon Johannes (8,5 jaar) wordt op 26 juli 1849 ziek en overlijdt een dag later in het hospitaal.
Zoon Cornelis (10 jaar) wordt 19 augustus 1849 ziek maar is 2 september weer hersteld.
Ik vind dit heel mooi om te lezen
Ik stam af van Pieter de Marie en Hendrica Ram