Gelijkend portret

‘Rembrandt was de beste portretschilder ooit’, een stelling die zaterdag tijdens de koffiepauze van de workshop portretschilderen geponeerd werd. Zonder daar iets aan af te willen doen, in hoeverre weten we dat. Er is niemand die de heer Tulp van de anatomische les heeft gekend, niemand die op het huwelijk van het Joodse bruidje was, niemand die door Bannink Cock van de Nachtwacht ooit voor een overtreding is opgepakt. De heer van Rijn had een goedgevulde opdrachtportefeuile, we mogen aannemen dat dat door tevreden klanten kwam. In diezelfde periode dat Rembrandt zijn werk in Amsterdam maakte schilderde Jan van Ravesteyn in de Hofstad zijn portretten. Of ze onder doen voor Nederlands grootste, het is niet aan mij te beoordelen. Kijk zelf maar eens in het Haags Historisch museum.

Diezelfde zaterdag stonden in de NRC wat portretten van Woldhek. Iemand ooit Nelson Mandela in regenboogkleuren gezien, Angela Merkel met een geplet gezicht? Portretten die niet precies lijken maar waarop toch overduidelijk te zien is wie bedoeld is. Kennelijk dus toch goed gelijkend. Dat geldt in zijn algemeenheid voor goede karikaturen. Overdreven maar je ziet meteen wie er bedoeld wordt.

Sterren op het doek, bekende Nederlanders, geportretteerd door drie kunstenaars. Vaak totaal verschillende portretten, vaak moeilijk te kiezen door ‘het slachtoffer’. Juist omdat zo’n portret meer is dan de eerste de beste selfie. 

Er zijn simpele trucjes om de juiste huidskleur op het palet te krijgen, in licht, in schaduw. Maar twee weken Canarische eilanden of een fikse griep en de kleuren van het moment van schilderen zijn achterhaald. 

Het is niet belangrijk,het gaat om de actie, het karakter. Dat maakt vooral herkenbaar.