Opa vertelt

‘ Hè ja, opa, vertel nog eens een verhaal’ . De drie peuters vleien zich tegen me aan, een links, een rechts en de jongste op mijn knie. Opa is niet zo goed in spannende kinderverhalen maar dat deert de koters niet. Ze vinden het gewoon knus. Opa verdenkt vooral hun ouders ervan de kleintjes tot deze vraag aan te moedigen. En daarom weet hij dat juist die generatie uit is op de inhoud. Zij zijn geïnteresseerd in vroeger, een tijd die ze verder alleen van oude films kennen en waarin veel dingen een rol spelen die ze nu niet meer herkennen, nu zelfs niet kennen. Opa had de vorige keer uitgebreid uit moeten leggen waar een
kolenhok toe diende, dat huizen verwarmd werden met een kolenkachel en dat de kolenboer (‘Wie is dat nu weer, opa?’) een paar keer per winter briketten kwam brengen.

Aan de ene kant smulden ze van die verhalen, aan de andere kant prezen ze zichzelf rijk dat ze nu leven, in een tijd waarin de middelen het de mens steeds gemakkelijker maken. Opa, intussen, weet dat straks hun kinderen er net zo tegenaan kijken, dat veranderingen van alle tijden zijn en dat het tempo waarin ze worden doorgevoerd alleen maar sneller wordt.’Vooruit, laat ik eens vertellen van mijn eerste vakantie in het buitenland’, begint hij. ‘Ik zal een jaar of twee-, drieëntwintig geweest zijn. Ik was wel eerder de grens over geweest. De eerste keer toen we op vakantie in Valkenburg waren (ik was toen veertien) en met een excursie naar het verre Monschau gingen. Was Limburg voor ons al bijna buitenland, dit was het helemaal. De eerste twee jaar Duits op de middelbare school kwamen goed van pas. Oh, daar ga ik al, ik dwaal meteen af, nog voor ik eigenlijk begonnen ben. De peuters kruipen dichter tegen de oude man aan, duimpjes in de mond. Voor hen is het ritme van het verhaal genoeg, ze herkennen de geborgenheid. Hun ouders zijn een en al aandacht.’De reis ging dus naar Frankrijk. Drie kerels in een Fiat 600. En zo’n auto was maar half zo groot als het model dat de Italianen vandaag de dag op de markt brengen. We grapten dan ook dat je een schoenlepel nodig had om er in te komen. Drie man, een complete kampeeruitrusting en natuurlijk de nodige verschoningen. Met medewerking van de ANWB was er een route uitgestippeld die dwars door de Vogezen, via de Alpen naar de Middellandse Zee leidde. Dat ging in etappes, de eerste tot Luxemburg. Vergeet niet dat de auto’s van toen heel wat minder comfortabel waren dan nu. Moesten we van Utrecht naar Eindhoven dan waren we
bij wegrestaurant De Lucht bij Zaltbommel echt aan een stop toe. De tocht kostte veel tijd maar verliep voorspoedig. We hadden een angstig moment, bij de beklimming van de Ballon d’Alsace. De Fiat had de grootste moeite om boven te komen op deze berg die in de Tour de France de kwalificatie 2e categorie meekreeg. En de angst zat hem vooral in het vooruitzicht dat we dan ook nog door de Alpen moesten. Dat was waarschijnlijk eenvoudiger met een kudde olifanten te doen dan met een rugzak op wielen. Zes dagen deden we over de reis, prachtige uitzichten, alles even nieuw voor ons.’ Opa voelt zijn broek nat en warm worden, de jongste heeft in zijn broek geplast. Voorzichtig geeft hij het jochie aan zijn dochter. ‘Sorry, jongens, opa moet even een schone broek aantrekken, een andere keer verder’.

’Ah, ik zie dat kleine Jonas ook weer terug is. Heb je een schone broek gekregen, jongen? Volgende keer gewoon zeggen dat je moet plassen, hoor, opa wacht dan wel even met verder vertellen.’ De kleine klimt weer bij opa op schoot, wat hem betreft
is er niets gebeurd. ‘Waar was ik gebleven?’ vervolgt opa zijn verhaal. ‘Had ik al verteld dat we in Nice van de camping gestuurd zijn? Teveel lawaai, na tien uur ‘s avonds. En dat alleen maar omdat we onder het genot van een flesje Kronenbourg de dag nog even doornamen. Expres geen muziek aangezet. Kinderachtig gedoe maar we konden de volgende ochtend vertrekken. We zijn toen doorgereden richting Saint Tropez en vonden bij Ramatuelle een grote camping, pal aan de kust. Daar gebeurde tenminste wat! In de cassetterecorder bandjes met Rolling Stones en Jimmy Hendrix, voor zover ik me herinner hadden we er wel vier of vijf bij ons. Iedere keer dezelfde krakende herrie maar wij vonden het prachtig. De kwaliteit op je I-pod, of hoe heet dat ding is wel duizend keer beter, wisten wij veel. Al snel hadden we een vriendenclubje van Stones-liefhebbers van verschillende
nationaliteit, Duitsers, Engelsen, een Fransman en opa maar vertalen. En dat tolken leverde menig biertje op waardoor het alleen maar beter werd. En hoewel gezelligheid een typisch Nederlands begrip is konden die buitenlanders er ook wat van. Dat Ramatuelle was trouwens wel bijzonder. Aan de kust waren allemaal nieuwe vakantiehuizen en vakantievilla’s gebouwd langs grachtjes. De type bruggetjes over de gracht moesten aan Venetië doen denken. Nieuwe kroegjes en restaurants, souvenirwinkeltjes, kortom volledig op de vakantie vierende tijdelijke bewoners gericht. Tegenwoordig zie je dat veel maar toen was dat echt nieuw. Het originele Ramatuelle lag een kilometer of zes van de kust, de bergen in. En dat is dan zo’n authentiek Frans dorp, grotendeels verlaten en danig in verval. Ook voor toen heel nieuw, in ieder geval voor ons, Hollandse
jongens, was de monokini. Opvallend was dat de draagsters net als Ramatuelle of behoorlijk nieuw of danig in verval waren. Het was dus niet altijd een genoegenom te zien.’

Opa raakt net weer aardig op stoom. Hij neem t nog een slok van zijn borreltje en wil verder maar oma verstoort de voorstelling. ‘Over een kwartiertje is het eten klaar, willen jullie de tafel dekken en voor de kleintjes een engelenbak
bouwen?’ Zo’n engelenbak is altijd feest. Omdat de eettafel maar ruimte biedt aan zes personen zetten opa en oma voor de kinderen twee lage tafeltje klaar. In ieder geval voor hun gevoel mogen ze daar aanmodderen zonder toezicht. Ze krijgen hun eigen schaal met appelmoes en friet. En oma heeft knakworstjes voor ze. Dat gaat prima, zo klein als ze zijn, ze nemen hun verantwoordelijkheid. Zelf opscheppen, dat is me toch een feest.