De vrijdagavonden kijk ik televisie. Na 2 voor 12, al jaren mijn favoriete quiz, wordt op NPO2 de serie 80 jaar oorlog uitgezonden. Zeven afleveringen over de tachtigjarige oorlog, de rebellie tegen de Spaanse koning, het ontstaan der Nederlanden.
Op de hem bekende rustige manier vertelt Hans Goedkoop de geschiedenis. daarbij bijgestaan door lokale historici, bekend met de details van wat er in hun stad of streek gebeurde. De val van Den Briel, het beleg van Haarlem, in Alkmaar begint de victorie. De grote lijnen zijn mij wel bekend, de details verlevendigen het verhaal.
Op bijzonder originele wijze wordt het verhaal ondersteund door beeldmateriaal. Schilderijen uit de zestiende eeuw maar ook een raadsvergadering die gisteren gehouden zou kunnen zijn. Beelden van stad en land, animaties. Shots van historische verkleedpartijen , van nagebootste oorlogshandelingen door amateurgezelschappen die oude veldslagen doen herleven.
We zien een staat in wording maar dat is met onze ogen, met onze kennis van het verloop der geschiedenis. Voor de mensen toen was er nog weinig of geen verband, ieder voor zich. De rol van het opkomend calvinisme is veel kleiner dan ik verwachtte. Het gaat meer om vrijheid van godsdienst in die eerste jaren, wat fanatieke terroristen, bekend als watergeuzen, daargelaten.
Inderdaad, een mooie serie waar ik graag naar kijk. In een eerdere aflevering vergeleek iemand de Geuzen met IS. En het erge is dat dat wel eens goed kan kloppen. Godsdienst is meestal niet de oorzaak van een conflict, maar wordt ingezet als zeer effectief propagandawapen. Denk aan Noord-Ierland en bezoek dan eens achter elkaar de Katholieke kerk, de Church of England en de Church of Ireland. Als voormalig Gereformeerde zie ik geen verschil. In Noord-Ierland ging/gaat het om de Ieren die als werkvolk dienen voor de bezittende Engelse bovenklasse. Soort Rhodesië dus.
In de aflevering van Gisteravond zaten wel een paar foutjes. Het Rijk der 1000 eilanden is pas rond 1800 ontstaan. Daarvoor was het Geestmerambacht niet anders dan de rest van West-Friesland, wel met veel water. Bij de opgravingen in Alkmaar ging het niet om de bouw van een parkeergarage, die ligt (en lag al 20 jaar) ruim naast de vindplekken. Het gaat om een plein (Paardenmarkt) waarop is aangegeven waar de gevonden personen zijn aangetroffen. Eigenlijk verwacht ik dit soort knullige foutjes niet als Hans Goedkoop presenteert. Vraag me nu af of er meer van dit soort foutjes zijn in gebieden waar ik minder kennis van heb.