Vooruitgang

Nog niet zo lang geleden schreef ik een blog over automatisering, toen en nu. Onlangs kreeg ik een brochure onder ogen over een van de eerste commercieel verkrijgbare computers, de POP-1 van DEC uit 1960. Wij werkten in de zestiger jaren met een IBM met ongetwijfeld iets andere specificaties. Maar het gebruik en dus de vergelijking tussen toen en nu zal beslist opgaan. De verschillen tussen toen en nu zijn bijzonder groot (dank hiervoor, Theo).

Een kamervullende rij kasten met een bureau erbij staat tegenover de tablet of smartphone van vandaag.
Toen een werkgeheugen van 4 kB met heel kleine magneetjes, nu is 6 GB al heel gewoon, dus meer dan 1,5 miljoen keer groter.
Programma’s en bestanden toen op grote magneetbanden, opgeborgen in enorme kasten, nu volstaat een harde schijf.
Zo’n oude machine was opgebouwd uit losse onderdelen (transistoren, weerstanden), nu zitten er honderden miljoenen onderdelen in een chip van een paar vierkante centimeter.
Een klein zwart-wit tv-scherm met plaats voor enkele tientallen tekens is vervangen door prachtig grote en scherpe kleurenschermen waar beeld en tekst royaal op passen.
En dan de prijs, toen ruim $ 100.000 (prijspeil 2012: ongeveer $ 1 miljoen = ca € 750.000), een beetje laptop ( die veel meer kan) kost nu zo’n € 500.

Zelf werkte, nee, speelde ik in begin tachtiger jaren met een Commodore 64. Die 64 stond voor 64 kb werkgeheugen waarvan de helft ongeveer opgeslokt werd door de programmeertaal Basic. Programma’s stonden op cassettebandjes en later op 5 1/4 floppydisks. Er was een radioprogramma dat naast informatie ook programma’s uitzond. Een geweldig gepiep en gekraak dat je dan op moest nemen op een bandje in de hoop dat het werkte op je computertje. Er was een druk uitwisselen van spelletjes als Pacman, Frogs en pingpong. Ook de eerste versie van Mario Brothers stamt uit die tijd. Teksten maakte je met Easyscript, een verre voorloper van Word dus. Die teksten werden op een matrixprintertje geprint op een speciaal printpapier, de letters werden daar als het ware ingebrand. Op de zaak waren de ouderen vol verbazing en bewondering over het resultaat, nu zou je zeggen dat het niet om aan te zien is.
Ik programmeerde ook zelf. Eenvoudige dingetjes weliswaar, maar toch. Een kerstkaart met de repeterende tekst Carel en José wensen je fijne kerstdagen in de vorm van een kerstboom. Ik had het moeten bewaren. Of een programma om via ad random gegeven sommetjes de jongens de tafels van 1 tot 10 te leren. Een fout leverde een streepje als bij galgje op. Ze vonden het prachtig en het werkte formidabel.

Eigenlijk was er best veel mogelijk al is het niets, vergeleken bij wat je vandaag met een eenvoudige PC of laptop kunt. Eigenlijk gebeurde er ook al ontzettend veel, vergeet niet dat de berekeningen voor de maanlanding in 1969 ooit op zo’n enorme kast gemaakt zijn.